Wiele osób zastanawia się, czy decyzja o prowadzeniu własnej firmy to opłacalna inwestycja. Powodów porzucenia pracy na etacie i rozpoczęcia działalności na własny rachunek może być dużo. Wizja bycia szefem dla samych siebie czy rezygnacja ze sztywnych godzin pracy może wyglądać bardzo kusząco. Sporo słyszy się również o pracownikach korporacji, którzy po kilku latach, czując zawodowe wypalenie, zdecydowali się złożyć wypowiedzenie i zająć się biznesem o jakim zawsze marzyli, lecz dotąd mieli obawy przed spróbowaniem. Popularny na mediach społecznościowych obrazek, przedstawiający ludzi, którzy własną firmę prowadzą gdzieś z leżaka na egzotycznej plaży, także działa na wyobraźnię. Określenie „cyfrowy nomada” (ang. „digital nomad”) opisuje właśnie takie osoby – które zdecydowały się porzucić pracę stacjonarną i zająć się biznesem, równocześnie podróżując. Dzięki dostępowi do Internetu z praktycznie każdego zakątka Ziemi, wystarczy im do tego jedynie telefon i komputer. Zalet przemawiających za założeniem własnego biznesu jest bez wątpienia sporo. Jednak, jak w przypadku każdej poważniej życiowej decyzji, jest wiele czynników, które należy wziąć pod uwagę.
Uwaga na formalności
Najważniejszym aspektem do rozważenia są oczywiście formalności niezbędne do rozpoczęcia działalności. Zebranie wszystkich informacji na temat tego, jak wygląda prowadzenie własnego biznesu z prawnego punktu widzenia, pozwoli uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w przyszłości. Jest to ważne zwłaszcza dla osób przyzwyczajonych do tego, że całą robotą papierkową zajmował się za nich ktoś inny – dział księgowości lub HR. Pierwszą rzeczą, która należy przemyśleć, to na jaki rodzaj działalności się zdecydować. W Polsce własny biznes zarejestrować można jako jednoosobową działalność gospodarczą, spółkę cywilną, spółkę osobową lub spółkę kapitałową. Większość osób, które dopiero rozpoczynają przygodę z własną firmą, decyduje się na jedną z dwóch pierwszych opcji. Należy przy tym pamiętać, że w odróżnieniu od jednoosobowej działalności, spółka cywilna musi mieć co najmniej dwóch wspólników. Spółce cywilnej nie przysługuje również status przedsiębiorcy. Uznani za przedsiębiorców mogą być jedynie jej wspólnicy, w zakresie prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Formalności i koszty w przypadku rejestrowania jednoosobowej działalności bądź spółki cywilnej są stosunkowo niewielkie. Należy jednak pamiętać, że każda z tych form ma odrębne wymagania względem np. rejestrowania działalności, wyboru nazwy firmy lub sposobu płacenia składek ZUS. Zasady funkcjonowania działalności gospodarczej regulowane są przez ustawę Prawo przedsiębiorców (która weszła w życie z dniem 30 kwietnia 2018) oraz przez Kodeks Cywilny.
Wybór formy działalności, i co dalej?
Od pewnego czasu procedura zakładania działalności została znacząco uproszczona, gdyż niezbędne dokumenty można składać nawet przez Internet. Centralna Ewidencja i Informacja Działalności Gospodarczej jest organem, poprzez który dokonuje się rejestracji. Do zadań CEIDG należy również prowadzenie ewidencji przedsiębiorców (które są osobami fizycznymi) i dostarczanie, w zakresie wskazanym w ustawie, informacji o podmiotach gospodarczych. Rejestracja za pomocą formularza CEIDG-1 pozwala również na załatwienie innych procedur. Dokument ten jest równocześnie zgłoszeniem płatnika składek do ZUS, zgłoszeniem aby otrzymać numer identyfikacji podatkowej NIP, oraz wnioskiem o wpis do Krajowego Rejestru Urzędowego Podmiotów Gospodarki Narodowej REGON. Wpis do CEIDG jest obowiązkowy, a niedopełnienie tego obowiązku jest wykroczeniem. Należy jednak pamiętać, że wpisowi do rejestru podlegają jedynie osoby fizyczne które prowadzą pozarolniczą jednoosobową działalność gospodarczą lub są wspólnikami spółek cywilnych. Inne podmioty podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego.
Satysfakcja z niezależności
Niewątpliwie praca na własny rachunek ma wiele zalet. Jest to niewątpliwie opcja pod rozwagę dla osób, dla których ważne jest poczucie niezależności. Podążanie za marzeniami może brzmieć jak wyświechtana fraza, ale realizacja własnych celów przynieść może wielką satysfakcję. Zaletą jest również czas pracy. Dużo ludzi lepiej odnajduje się w sytuacji, kiedy zamiast siedzieć w biurze od dziewiątej do piątej (plus dojazd), sami wyznaczają sobie godziny. W zależności od rodzaju wykonywanej działalności, zarządzać firmą można również niestacjonarnie. Pozwala to na bardziej spontaniczny tryb życia, więcej wyjazdów czy czasu na rozwijanie pasji. Prowadzenie własnego biznesu to też niewątpliwie wiele wyzwań – nienormowany czas pracy nieraz może okazać się bardzo angażujący. Trzeba również liczyć się z ryzykiem niepowodzenia spowodowanego czynnikami niezależnymi od nas (dobitnie ukazały to wydarzenia spowodowane pandemią). Niemniej, coraz więcej osób decyduje się na założenie firmy i rozliczanie się z wykonywanej pracy jedynie przed samym sobą.